گۆڕانی ئاووهەوا شەپۆلی گەورەی گەرما دروستدەكات كە بە شێنەیی بە جیهاندا بڵاودەبێتەوە و كاریگەری لەسەر ژمارەیەكی زۆری خەڵك دەبێت و، زانایان ئەوەی لە ئاكامیدا بەسەر مرۆڤدا دێت بە “فڕن” ناویدەبەن، وەك ئەوەی لە توێژینەوەیەكی نوێدا هاتووە.
لە ساڵی 1979ەوە جوڵەی شەپۆلە گەرمییەكانی جیهان لاواز بوو بە رێژەی 20%- ئەمەش واتا مانەوەی مانەوەی خەڵكی زۆرتر لە گەرمادا بۆ ماوەیەكی درێژ- و دواتر گەیشتە ئاستێكی بەرزتر بە رێژەی 67%، وەك ئەوەی لە توێژینەوەیەكدا هاتووە و رۆژی هەینی لە گۆڤارێكی زانستیدا بڵاوكرایەوە.
بەپێی توێژینەوەكە بەرزترین پلەی گەرمای شەپۆلەكانی گەرما بەرزترینن لە 40 ساڵی رابردوو، هەروەك ئەو ناوچانەی رووبەڕووی گەرما دەبنەوە، زۆرترن، بەپێی ئەسۆشیەتد پرێس.
توێژینەوەكە ئاشكراشیكردووە، ماوەیەكە شەپۆلەكانی گەرما دژوارترن، بەهۆی ئەوەی زیاتر بەرفراوانن نەك تەنها لەسەر ئاستی بەرزی گەرما و زۆری ناوچەكانەوە، بەڵكو سەبارەت بە ماوەی بەردەوامبوونی و جموجوڵی لە ناوچە جیاجیاكانی كیشوەرەكاندا، بەپێی هەردوو زانای ئاووهەوا وی چانگ لە زانكۆی یوتاهـ-ی حكومی و گابریێل لاو لە زانكۆی بریستون.
لە ساڵی 1979 تا ساڵی 1983، شەپۆلە گەرمییەكانی جیهان لە ئاستی ناوەندا نزیكەی 8 رۆژ دەمانەوە، بەڵام بە گەیشتنە ساڵی 2016 و تا ساڵی 2020، ماوەی مانەوەی دەگەیشتە تا 12 رۆژ، بەپێی توێژینەوەكە.
یوراسیا، زۆرترین زیانمەندە و زۆرتر رووبەڕووی شەپۆلە گەرمییە بەردەوامەكان بووەتەوە، هەروەك مانەوەی شەپۆلەكانی گەرما لە ئەفریقا درێژبووەتەوە، لەكاتێكدا باكووری ئەمریكا و ئوسترالیا بەرزترین پلەی گەرمایان بەخۆیانەوە بینووە.
مایكل وینر، زانای ئاووهەوا لە ناوەندی لورانس بیركلیی نیشتمانی، كە بەشداربووی توێژینەوەكە نییە، رایگەیاند، ئەم توێژینەوەیە هۆشدارییەكی روون دەدات لەوەی گۆڕانی ئاووهەوا مەترسیی شەپۆلەكانی گەرما بە زیاتر لە رێگایەك زیاتر دەكات.
زانایان دەڵێن، وەك ئەوەی لەناو فڕندا روودەدات، كاتێك شەپۆلەكانی گەرما بۆ ماوەیەكی زیاتر درێژە دەكێشێت، كوڵانی ئەوەی لەناوەوەیدایە زیاتر دەبێت، لەم دۆخەدا ئەوەی لە ناوەوەیە مرۆڤ-ە.
