پێداچوونەوەیەكی نوێ بە توێژینەوەكانی پێشوودا دەریدەخات كە هەستكردن بە ماندووێتیی دەروونی لەكاتی رووبەڕووبوونەوە بە پرسە بیركارییە ئاڵۆزەكان یان بڕیاردانی قورس تەنها هەستێكی تێپەڕ نییە، بەڵكو رەنگە ببێتەهۆی فشاری دەروونی.
بەپێی وتەی دوو توێژەر لە زانكۆی رادبود لە هۆڵەندا، ئەنجامەكان دەریدەخەن كە فشاری مێشك چالاكییەكی چێژبەخش نییە، سەرەڕای ئەوەی زۆرجار خۆمان هەڵیدەبژێرین.
پێگەی “ساینس ئەلێرت” لە زاری ئەریك بیگلفێلد، زانای دەروونناس دەڵێت، “زۆرجار خوێندكار و فەرمانبەران هاندەدرێن لەسەر ئەنجامدانی چالاكیی مێشك، بە نیەتی سوودوەرگرتن لە بیركردنەوەی قووڵ، بەڵام ئەنجامەكانمان دەریدەخات كە راست نییە، خەڵك بەشێوەیەكی گشتی حەز بە چالاكی و فشاری سەر مێشك ناكەن”.
ئامادەكاران لە توێژینەوەكەیاندا پشتیان بە شیكاری بۆ 170 توێژینەوەی پێشوو بەست كە چوار هەزار و 670 بەشداربووی گرتووەتەوە و 358 تاقیكردنەوەی ژیری تیایاندا ئەنجامدراوە.
ئەنجامەكان بوونی پەیوەندییەكی بەهێز لەنێوان زیادبوونی فشاری سەر مێشك و زیادبوونی هەستی نەرێنیی وەك بێزاری و فشار و دڵەڕاوكێ دەسەلمێنێت.
هەروەك تێبینیكرا كە ئەم پەیوەندییە لە تەمەن و پیشە جیاوازەكاندا بوونی هەیە، لە خوێندكارەوە تا دەگاتە كەسانی سەرباز.
بەڵام لەهەمان كاتدا توێژەران دەڵێن، ئەم پەیوەندییە كەمتر لە وڵاتانی ئاسیا دەركەوتووە، ئەمەش رەنگە بەهۆی راهاتنی تاكەكانەوە بێت لەسەر فشاری مێشك لە تەمەنی كەمەوە، بەهۆی كاتژمێرە درێژەكانی خوێندنەوە.
لەكاتێكیشدا هەندێك حەز بە چوونە ناو چالاكیی ژیریی وەك شەترەنج دەكەن، توێژەران پێیانوایە كە رەنگە بەهۆی ئەو پاداشتەوە بێت كە لەدوای چالاكییەكەوەیە، وەك بردنەوە یان چالاكیی كۆمەڵایەتی یاخود دەستكەوتی ماددی، نەك بەهۆی چێژوەرگرتن لە خودی چالاكییەكە.
