ڕوسیا مووشەكێكی دژەمانگی دەستكردی لە بۆشایی ئاسماندا بە سەركەوتوویی تاقیكردەوە، بەڵام واشنتۆن لە تاقیكردنەوەكە نیگەرانە و مۆسكۆ بە دروستكردنی مەترسی لەسەر وێستگەی بۆشایی ئاسمانی نێودەوڵەتی تۆمەتباردەكات، ئاژانسی بۆشایی ئاسمانی ڕوسیاش دەڵێت، سەلامەتیی تیمی وێستگە نێودەوڵەتییەكە لە “كارە لەپێشینە سەرەكییەكان”ی دەبێت.
وەزارەتی بەرگریی ڕوسیا ڕایگەیاند، دوێنێ سێشەممە تاقیكردنەوەیەكی سەركەوتووی لە بۆشایی ئاسمان ئەنجامداوە، تیایدا بە مووشەك مانگێكی دەستكردی ڕوسیی لەكاركەوتووی تەقاندووەتەوە.
ئاشكراشیكرد، مانگە دەستكردە تەقێنراوەكە ناوی “تسیلینا- د”یە، كە لە ساڵی 1982 بۆ بۆشایی ئاسمان هەڵدراوە و لەئێستادا لەكاركەوتووە.
بەپێی ڕاگەیەنراوەكە، وەزارەتی بەرگریی ڕوسیا سوورە لەسەر بەهێزكردنی توانای ڕوسیا لە بەرگریكردن لەخۆی لە بۆشایی ئاسمان و سەر زەوی، لە سایەی ئەو مەترسییانەی لەلایەنی ئەمریكییەوە لەئارادان.
لە بەرامبەردا واشنتن بە توندی ئیدانەی “هەڵسوكەوتە مەترسیدارەكە”ی مۆسكۆی كرد (مەبەستی تاقیكردنەوە مووشەكییەكەیە) و هۆشداریدا لەوەی تاقیكردنەوەكە هەزاران پارچەی لێكەوتووەتەوە، كە بووەتە هەڕەشە بۆسەر سەلامەتیی كەشتیوانانی وێستگەی نێودەوڵەتیی بۆشایی ئاسمان.
لای خۆیەوە ئاژانسی بۆشایی ئاسمانی ئەمریكی (ناسا) ڕایگەیاند، حەوت كەشتیوانەكەی سەر وێستگەكە، كە چواریان ئەمریكی و یەكێكیان ئەڵمانی و دوو ڕوسی-ن، ناچاربوون بچنە كەشتیی لكاو بە وێستگەكە وەك ئامادەكارییەك بۆ ئەگەری جێهێشتنی ناچارانە.
بیل نیڵسۆن، سەرۆكی ناسا لە ڕاگەیەندراوێكدا وتی، “ئەم كارە نابەرپرسیار و تێكدەری سەقامگیرییە شۆكی كردم”.
ئاژانسی بۆشایی ئاسمانی ڕوسی “ڕۆسكوسمۆس” لە بەرامبەر ئەو نیگەرانییە ڕاگەیەندراوێكی بڵاوكردەوە و تیایدا جگە لە جەختكردنەوە لەوەی سەلامەتی تیمی وێستگەی بۆشایی ئاسمان لە “كارە پێشینە سەرەكییەكان”ی دەبێت، وتی، “بەتەنها هەوڵە هاوبەشەكانی سەرجەم هێزە ئاسمانییەكان دەتوانێت زامنی پێكەوەژیانی سەقامگیرانە بەپێی توانا و پرۆسەكانی بۆشایی ئاسمان بكات”.
بەڵام ئاژانسەكە وەڵامی ڕاستەوخۆی تۆمەتەكانی ئەمریكای دەربارەی ڕووداوەكە نەدایەوە كە بووە هۆی زیندووكردنەوەی مەترسییەكان لەوەی بۆشایی ئاسمان ببێتە گۆڕەپانی جەنگیی نێوان هێزە گەورەكان.
پێشتر تەنها سێ وڵات، ویلایەتە یەكگرتووەكان و چین و هندستان، ئەم جۆرە تاقیكردنەوانەیان لە بەئامانجگرتنی مانگی دەستكرد ئەنجامداوە، لەكاتێكدا مۆسكۆ سووربوونی خۆی لەسەر ڕەتكردنەوەی هەر هەوڵێك بۆ بەسەربازگەكردنی بۆشایی ئاسمان دووپاتدەكردەوە.
س: ئاژانسەكان
