کاکە مەم بۆتانی، ئەستێرەیەکی دیکەی ئەدەبی کوردی کشا

ڕۆژی 10ی ئەم مانگەش نوسەر و ئەدیبی کورد ع ع شەونم لە تەمەنی 95 ساڵیدا کۆچی دواییکرد.

کاکە مەم بۆتانی لە ساڵی 1937دا لە شاری کۆیە لە دایکبووە، باوکی کاکە مەم ناوی فەخری سامی سەید سلێمانە و باپیری کاکە مەم خەڵکی شاری (جزیرە)ی ناوچەی(بۆتان)ی باكووری كوردستانن، سامی باپیری لەوێ‌ هاتۆتە دنیاوە‌ و گەورە بووە، سامی فەرمانبەری فەرمانگەی پۆست ‌و تەلەفۆنی دەوڵەتی عوسمانی بووە، لەبەر ئەم هۆکارە گواستراوەتەوە شاری هەولێر‌ و لەو بوارەدا خزمەتی كردووە، ئیتر لەهەولێر جێگیر بووە‌ و تا كۆتایی ژیانی لەو شارە بووە و کە کۆچی دوایی کردووە لە مزگەوتی سەید سلێمان لەشاری جەزیرە بە خاک سپێردراوە.

کاکە مەم بۆتانی لە ئامێزی ئەو خانەوادە ڕۆشنبیرە لە دایکبووە و قۆناغەكانی خوێندنی لە هەرتەل و كۆیە‌ و سلێمانی ‌و كەركووك‌ و بەغداد تەواو كردووە، بڕوانامەی دبلۆمی لە پەیمانگای باڵای دارستان وەرگرتووە.

بۆتانی ، هەر زوو تێكەڵاوی جووڵانەوەی سیاسیی كوردستان بووە، سەرەتا بەخەباتی پیشەیی لەیەكێتیی قوتابیانی كوردستانەوە دەستی پێكردووە‌ و دواتر لەناو پارتی دیموكراتی كوردستان درێژەی بە تێكۆشان داوە‌و ساڵی 1963وەك پێشمەرگە‌ و رابەری سیاسی بەشداری شۆڕشی ئەیلولی كردووە.

ساڵی 1964 دوای وتوێژی شۆڕش ‌و حكومەت، بەرەزامەندی سەركردایەتیی شۆڕش چۆتەوە بەغداد ‌و خوێندنی پەیمانگای دارستانی تەواو كردووە.

کاتێک پارتی دیموكراتی كوردستان دوو كەرت بوو، بۆتانی بێلایەنی هەڵبژارد‌ و لەگەڵ هیچ باڵێكدا كاری نەكرد، ساڵی 1974 وەك پێشمەرگە بەشداری شۆڕشی كردەوەتەوە.

ساڵی 1957 یەكەم چیرۆكی لە گۆڤاری (هەتاو)ی گیوی موكریانی بڵاو كردەوە و بەردەوامبوو لەبڵاو كردنەوەی بەرهەمەكانی لەو گۆڤارە‌ و گۆڤار و ڕۆژنامەكانی دیكەی وەك ( هیوا، ژین)‌و هەندێکی تر.

چیرۆكەكانی لەسەر ڕێبازێكی نوێ‌ دەنووسی‌ و جێگەی سەرنجی ئەدیبان‌ و ڕوناكبیران بوو، لەگەڵ شاعیران‌ و ئەدیبانی نوێخواز تێكەڵ بوو، لە ساڵی 1970لەگەڵ (حسێن عارف،شێركۆ بێكەس، جەمال شارباژێڕی، جەلالی میرزا كەریم)، گروپی (روانگە) یان بۆ نوێكردنەوەی ئەدەب ڕاگەیاند‌ و كاتی خۆی دەنگدانەوەیەكی گەورەی هەبوو.

لە 10ی شوباتی 1970 لەگەڵ چەند نووسەرو ئەدبێیكی هاوڕێیی ڕەزامەندی وەزارەتی ناوخۆی عیراقیان وەرگرت‌ و رێكخراوی ( یەكێتیی نووسەرانی كورد) یان دامەزراند، كاكە مەم بۆتانی رۆڵی دیاری هەبوو لە ئامادەكردنی پەیڕەو و پرۆگرامی نووسەران ‌و وەرگرتنی مۆڵەتەكە.

کاکە مەم لە خزمەتی ئەدەب و زمان و ڕۆشنبیری کوردیدا بەردەوام بووە و لەوکاتەوە تا ئێستا تا ساڵی 2016 بەردەوامبووە لە نوسین و بەیانی ڕۆژی 25ی تشرینی یەکەم گیانی سپارد.