هیچمان نییە جگە لە یەک زەوی.. ئەمڕۆ ڕۆژی جیهانیی ژینگەیە

ئەمڕۆ ڕۆژی جیهانیی ژینگەیە، سەرەڕای هەوڵ و كۆبوونەوە و لوتكەكان، بەڵام تا ئێستا ‏زەوی و ژینگەكەی لە مەترسیدان و ئایندەی پرسەكە زیاتر تاریك دەردەكەوێت، نەك ‏ڕووناك و پارێزراو.‏

جیهان ئەمڕۆ ئاهەنگی ڕۆژی جیهانیی ژینگە دەگێڕێت لەژێر ناونیشانی، “بلیۆنان هەسارە ‏لە گەردووندا هەن، بلیۆنان گەلە ئەستێرە هەن، بەڵام ئێمە هیچمان نییە جگە لە یەک ‏زەوی”.‏

ساڵانە 5ی حوزەیران وەک ڕۆژی جیهانیی ژینگە ئاهەنگ و بۆنەی تایبەتی بۆ ‏ڕێکدەخرێت، لەدوای ساڵی 1972وەوە کە نەتەوە یەکگرتووەکان ئەو ڕێکەوتەی وەکو ‏ڕۆژی جیهانیی ژینگە دیاریکرد.‏

نەتەوە یەکگرتووەکان ئەمڕۆ بەو بۆنەیەوە ڕاگەیەندراوێكی بڵاویکردووەتەوە، ‏ڕایگەیاندووە، “ئامانجی دیاریکردنی ئەمڕۆ بە ڕۆژی جیهانیی ژینگە بانگهێشتکردنی ‏جیهانە بۆ نوێترین گۆڕانکاری لە سیاسەت، هەنگاو و بژاردەکانی بەردەست بۆ ژیانێکی ‏ئارام و تەندروست لەسەر هەسارەکەمان”.‏

نەتەوە یەکگرتووەکان داوا لە جیهان دەکات، زیاتر ڕەچاوی ڕێکارەکانی پاراستنی ‏ژینگەیەکی پاک و تەندروست لەسەر هەسارەی زەوی بکەن، “ئێمە هیچمان نییە جگە لەم ‏هەسارەیە، هاوڵاتییەکانمان یەکن و لەسەرمانە پارێزگاریی لێبکەین”.‏

دروشمی “ئێمە هیچمان نییە جگە لە یەک زەوی”، دەگەڕێتەوە بۆ کۆڕبەندی ستۆکهۆڵم لە ‏ساڵی 1972 کە تێیدا بەرنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ ژینگە داڕێژرا، ئەوەش دوای ‏تێپەڕینی پێنج ساڵ بەسەر ئەو سێ قەیرانەی ڕووبەڕووی ژینگەی زەوی بوونەوە، ‏ئەوانیش، گۆڕانکارییەکانی ئاووهەوا، لەناوچوونی جۆراوجۆریی بایۆلۆجی، هەروەها ‏بەردەوامیی ڕووبەڕووبوونەوەی هەسارەی زەوی بە پاشماوەی مرۆڤ.‏

بەپێی دوایین راپۆرتی نەتەوە یەکگرتووەکان لەبارەی ئەو مەترسییانەی ڕووبەڕووی ‏ژینگەی زەوی دەبنەوە، سێ مەترسیی باسكردووە، کە بریتین لە:‏

‏_ بەرزبوونەوەی پلەی گەرمای زەوی بەخێراییەکی زۆر.‏

‏_ لەناوچوونی بەردەوامی جۆراوجۆریی زیندەوەرەکانی سەر زەوی، کە بە یەک ملیۆن ‏جۆر خەمڵێنراون.‏

‏_ پیسبوونی ژینگەی زەوی بە ئاستێکی مەترسیدار لە ژینگەی وشکانی، ئاو و هەوا.‏

نەتەوە یەکگرتووەکان لە ڕاگەیەندراوەكەیدا بە ڕوونی دەڵێت، “چیتر كات نەماوە و ‏سروشت لە حاڵەكی لەناكاودایە”، بۆیە دووپاتیدەكاتەوە، بۆ هێشتنەوەی بەرزیی پلەی ‏گەرمای زەوی لە خوار 1.5 پلە، پێویستە دەردانی گازە ژەهراوییەکان کەمبکرێتەوە و تا ‏ساڵی 2030 دەردانی ئەو گازە ژەهراوییانە بۆ نیوەی ئەوەی ئێستا داببەزێت.‏

نەتەوە یەکگرتووەکان دەڵێت، ئەگەر ئەو كارە نەكرێت (كەمكردنەوەی دەردراوە ‏ژەهراوییەكان)، لە ماوەی دەیەی داهاتوودا پیسبوونی هەوا بەڕێژەی 50% ئاستی ‏ویستراو تێدەپەڕێنێت، هەروەها تا ساڵی 2040پیسبوونی ئاوەکان بەهۆی پاشماوەکانەوە ‏سێ هێندەی ئێستا زیاد دەبێت.‏

ئێمە تێکڕا 1.6ی زەوی بەکاردەهێنین بۆ پارێزراوی ژیانمان، سیستمی ژینگەیی ئێستا ‏یارمەتیدەرمان نییە بۆ بەجێهێنانی خواستەکانمان، نزیکەی دوو لەسەر سێی ژیانی ئێمە ‏پەیوەستە بە چالاکییەکانی دەردانی گازە ژەهراوییەکانەوە کە هۆکاری قەتیسبوونی ‏گەرمان، توێژینەوە زانستییەکان باس لەوەدەکەن، کە گۆڕانکاری لە ڕەفتارەکان و ‏شێوازی ژیانمان دەتوانێت تا ساڵی 2050 ڕێژەی دەردانی گازە ژەهراوییەکان 40% بۆ ‏‏70% کەمبکاتەوە.‏

بابەتی پێشتر

كەشناسیی هەرێم: پلەكانی گەرما نزمدەبنەوە

بابەتی دواتر

ئەنجومەنی وەزیران کۆدەبێتەوە.. یاسای پاراستنی ژینگە یەکێکە لە تەوەرەکان

بابەتی پەیوەندیدار
زیاتر ببینە

هۆشداری لە ژەهراویبوون بە قورقوشم دەدرێت.. ساڵانە پێنج ملین کەس لە جیهاندا بەوهۆیەوە دەمرن

توێژینەوەیەکی زانستیی نوێ بڵاویکردەوە، چاودێریی زیانە گەورەکانی ژەهراویبوون بە قورقوشممانکرد کە کاریگەری لەسەر تەندروستیی دانیشتووانی هەسارەی زەوی هەیە،…
Total
0
Share