16 ساڵ پێش ئێستا و دوو ساڵ دوای ڕوخانی ڕژێمی بەعس بۆ یەکەمجار کوردێک بووە سەرۆککۆماری عێراق، کاتێک مام جەلال پۆستی سەرۆککۆماری وەرگرت عێراق لە قۆناغێکی نوێدابوو و گۆڕانکارییەکان خێرابوون، هەر لایەن و وڵاتێکی دراوسێ بە جیا هەوڵیدەدا عێراق بەو شێوەیە ئاڕاستە بکات کە لە بەرژەوەندی خۆیەتی، بۆیە لێکترازان و دروستبوونی ئاڵۆزی ئەگەرێکی سەرەکی بوو، بەڵام مام جەلال هەموو ئەو لایەنە ناکۆکانەی کۆکردەوە و بەستەڵەکی نێوانیانی تواندەوە.
ساڵانێکی زۆربوو کە شیعەکان بەهۆی سیاسەتی چەندین ساڵەی ڕژێمی بەعسەوە لە عێراق توشی داپڵۆسین ببونەوە، بۆیە کاتێک دەسەڵاتیان گرتە دەست هەوڵی قەرەبووکردنەوەیان دەدا و ئەمەش جۆرێک ناکۆکی زیندووکردەدوە لە نێوان شیعە و سونەدا، لێرەدا ڕۆڵی مام جەلال دەرکەوت بۆ ڕاگرتنی ئەو باڵانسە و کۆشکی کۆماری بووە ڕێکردنەوەی هاوکێشەکان.
کاریگەری مام جەلال لە ڕێککردنەوەی پەیوەندی ئاڵۆزی لایەنەکان لە چییەوە سەرچاوەی دەگرت؟
کاتێک عێراقی نوێ دروست بوو مام جەلال نزیکەی 50 ساڵ بوو لە عێراق و ناوچەکەدا سیاسەتی دەکرد، هەموو ئەو کەسانەی وەک سیاسی لە هاوکێشەی عێراقی نوێدابوون، مام جەلال خۆی و باوکیانی دەناسی و پەیوەندی و سیاسەتی مام جەلال لە ساڵانی پێشوودا ببوە هۆکارێک کە تەواوی لایەنەکان گوێیان بۆ دەگرت.
پەیوەندی مام جەلال و یەکێتی نیشتمانیی کوردستان لە ساڵانی سەردەمی ئۆپۆزسیۆنی حکومەتی بەعسدا لەگەڵ سەرکردە ئۆپۆزسیۆنەکانی ئەوکاتەدا هۆکارێکی دیکە بوو کە بەشێک لە سیاسییەکان خۆیان بە قەرزاری مام جەلال دەزانی و بە هەموو شێوەیەک ڕێزیان بۆ قسە و بڕیارەکانی جەلال تاڵەبانی دادەنا.
کۆکردنەوەی جەمسەرە دژەکان لە ژورێکدا
یەکێک لە سیفاتە کاریگەرەکانی مام جەلال لە پۆستی سەرۆککۆماریدا ئەوەبوو، توانای هەبوو جەمسەرە دژەکان لە یەک ژوردا کۆبکاتەوە و وەک سەرکردەکانی عێراق دەڵێن سونە و شیعە و ئێران و ئەمریکای لە ژورێکدا کۆدەکردەوە.
لە یەکێک لە گفتوکانیدا، عەمار حەکیم، سەرۆکی ڕەوتی حیکمە دەڵێت، “جەلال تاڵەبانی ئێمە و سونەکانی بۆ خوانی ئێوارە بانگێشت دەکرد و نەیدەهێشت کە بەرلەوەی ئێمە بگەینە ئەوێ یان کاتێک لەوێ بین ناکۆکی و ساردی نێوان لایەنەکان ببێتە هۆی تێکدانی کۆبوونەوەکان و هەموومان لە شوێنێکدا کۆدەکردەوە”.
هەموو ئەو کاریگەریانەی مام جەلال لە پۆستی سەرۆککۆماریدا وایکرد کە مانایەکی بەهێز بە پۆستی سەرۆککۆماری ببەخشێت و لە پۆستێکی تەشریفاتییەوە بیکاتە پۆستێکی کاریگەر و هەوێنی عێراق و ڕاگرتنی هاوسەنگی.
