توێژینەوەیەك.. چالاكییە مرۆییەكان بەنزیكەیی هۆكاری هەموو گەرمییەكانە

توێژینەوەیەكی نوێ ئاشكرایدەكات ئەو گەرمبوونەی بەسەر ئاووهەوای جیهاندا هاتووە لە سەرەتای شۆڕشی پیشەسازییەوە، بەنزیكەی هەمووی دەگەڕێتەوە بۆ چالاكییە مرۆییەكان، ئاماژە بەوەشدەكات هۆكارە سروشتییەكان كە یاریدەدەر بوون لە ئاستێكدایە “باسناكرێت”.

پلەی گەرمای هەسارەی زەوی لە ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەوە بە زیاتر لە یەك پلەی سەدی زیادیكردووە، ئەمەش بووەتە هۆی زیادبوونی دیاردەی جۆراوجۆر و دژواری كەشوهەوا لە ناوچەكانی جیهان، وەك شەپۆلی گەرمای زۆر و لافاو و باهۆز.

تیمێكی نێودەوڵەتیی زانایان هەوڵیاندا ئەو گەرمبوونە دیاریبكەن كە بە ڕاستەوخۆ دەبێتە هۆی دەردراوە گازییەكانی سەرچاوەی قەتیسبوونی گەرما و پەیوەندیدار بە چالاكییە مرۆییەكان، لەگەڵ ئەو بەشەی پەیوەندیدارە بە “كاریگەرییە سروشتییەكان”، واتە هۆكارە سروشتییەكانی وەك تەقینەوە گەورەكانی بوركانەكان و هەڵگەڕانەوەكانی تیشكی خۆر كە زۆرجار وەك نمونەیەك لەلایەن ئەوانەی بەرپرسیارێتی مرۆڤ لە گەرمبووندا ڕەتدەكەنەوە بەكاردەهێنرێت.

ئامادەكارانی توێژینەوەكە ڕۆژی دووشەممە لە گۆڤاری (نیچر كلایمت چینج) 13 نمونەی ئاووهەوای جیاوازیان خستەڕوو بۆ دەرخستنی گۆڕانەكان لە پلەی گەرمادا بەپێی سێ سیناریۆ، لە یەكەمیاندا هۆكارەكانی ئاوهەوا هاوبەشی یەكەمە لە گەرمبووندا، لە دووەمدا تەنها كاریگەرییە سروشتییەكان ئەژماردەكرێت و، لە حاڵەتی سێیەمدا دەردراوە گازییەكانی قەتیسكەری گەرما لەبەرچاوگیراوە.

توێژەران گەیشتنە ئەو ئەنجامەی چالاكی مرۆیی بەشداربووە لە گەرمبووندا بە قەبارەی 0.9 تا 1.3 پلەی سەدی، ئەمەش ئەو هەڵسەنگاندنەیە كە لەگەڵ گەرمبوونی ئێستادا دەگونجێت.

ناسان جیلیت، لە سەنتەری كەنەدی تایبەت بە ئاووهەوا و ژینگە و گۆڕانی ئاووهەوا بە ئاژانسی فرانس پرێس-ی ڕاگەیاند، ئەنجامی توێژینەوەكە “بە ڕوونی دەریدەخات كە دیاردەی قەتیسبوونی گەرما لە پلەی یەكەمدا هۆكارەكەی مرۆڤە”.

ڕێككەوتنی پاریس لە ساڵی 2015 ئامانجەكەی بریتییە لە هێشتنەوەی بەرزی ڕێژەی گەرمی هەسارەی زەوی لەژێر ئاستی دوو پلەی سەدیدا و، ئەگەر توانرا لە 1.5 پلەی سەدی، بەڵام بەئەنجامگەیاندنی ئامانجی 1.5 پلەی سەدی پێویست بە سنووردانان بۆ دەردراوەكان دەكات بە ڕێژەی 7.6% لەنێوان ساڵانی 2020 و 2030 وەك ئەوەی نەتەوەیەكگرتووەكان دەیڵێت، ئەوەش ئەو ژمارەیەیە كە نزیكە لەو نزمبوونەوەیەی لە ساڵی 2020دا تۆماركراوە، بەڵام بەهۆی پەتای كۆرۆناوە.

بابەتی پێشتر

شارەزایەك: سێ ئالنگاری لەبەردەم تێپەڕاندنی بودجەی 2021دان

بابەتی دواتر

دوو كەس بە تۆمەتی دزی لە چەند دەرمانخانەیەكی سلێمانی دەستگیركران

بابەتی پەیوەندیدار
Total
0
Share